Καλοκαιρινές Εκδηλώσεις 2022 – Φιλολογικός Περίπατος στου Σκιαδάδες: Στα χνάρια των ηπειρώτικων περιοδειών του Γ. Κοτζιούλα στους Σκιαδάδες
Μια εκδήλωση βιωματικού χαρακτήρα, ένας φιλολογικός περίπατος στα χνάρια των Ηπειρώτικων περιοδειών του Γ. Κοτζιούλα (1941-1942) διοργανώθηκε από την ΙΛΕΤ σε συνεργασία με τον Αναπτυξιακό Σύνδεσμο Σκιαδάδων «Η Κασταλία» και πραγματοποιήθηκε στις 13 Αυγούστου 2022. Ακολουθώντας τη διαδρομή του Γ.Κοτζιούλα στους Σκιαδάδες, όπως περιγράφεται από τον ίδιο στις «Ηπειρώτικες περιοδείες. Ηπειρώτικα αφηγήματα και άλλα. Στα βουνά της Ηπείρου. Σημειώσεις ενός φυσιολάτρη», οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να βιώσουν στον ίδιο τόπο αλλά σε διαφορετικό χρόνο, κάτω από διαφορετικές συνθήκες και με διαφορετικά πρόσωπα, τα συναισθήματα, τις εντυπώσεις και τις εμπειρίες του λογοτέχνη-φιλολόγου Γ.Κοτζιούλα, να διαπιστώσουν τη σαφήνεια και την παραστατικότητα των περιγραφών του, να γνωρίσουν την ίδια φιλοξενία, την καλοπροαίρετη διάθεση και το ήθος των Σκιαδαδιτών, όπως τα γνώρισε και περιγράφει ο ποιητής και συγγραφέας κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στους Σκιαδάδες, να ανταλλάξουν γνώσεις και πληροφορίες και να συγχρωτιστούν άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών. Στο φιλολογικό περίπατο πήραν μέρος κάτοικοι κάθε ηλικίας με καταγωγή από τους Σκιαδάδες, εκπρόσωποι του Δ.Σ της ΙΛΕΤ και κάτοικοι της Πλατανούσας, συγγενείς και συντοπίτες του ποιητή και συγγραφέα.
Με οδηγό τον Πρόεδρο του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Σκιαδάδων κ. Χρ. Χρηστίδη, ακολουθώντας τη διαδρομή της περιοδείας του λογοτέχνη σε ένα μοναδικής ομορφιάς ελατόφυτο τοπίο επισκεφθήκαμε σημεία και σπίτια που αναφέρονται στην περιοδεία του, ηλικιωμένοι κάτοικοι των Σκιαδάδων μας κατατόπισαν σχετικά με τα πρόσωπα και τα γεγονότα στα οποία αναφέρεται, απόγονοι και συγγενείς των κατοίκων του οικισμού μας άνοιξαν τα σπίτια τους, μας υποδέχτηκαν με εγκαρδιότητα και μίλησαν με σεβασμό και ζεστασιά για τον άνθρωπο και την προσωπικότητα του Κοτζιούλα, μεταφέροντας τις αφηγήσεις και τα λεγόμενα των προγόνων τους, οι οποίοι γνώρισαν και φιλοξένησαν το συγγραφέα. Κατά τη διάρκεια του περιπάτου κάναμε στάσεις σε σημεία αναφοράς της περιοδείας του και διαβάστηκαν αποσπάσματα από το βιβλίο του «Ηπειρώτικες Περιοδείες. Ηπειρώτικα Αφηγήματα και Άλλα. Στα βουνά της Ηπείρου. Σημειώσεις ενός φυσιολάτρη» από την Πρόεδρο της ΙΛΕΤ, κ. Ερασμία Ζαβιτσάνου και τη φιλόλογο κ. Ευαγγελία Αγγέλη, οι οποίες τίμησαν το συγγραφέα αποδίδοντας με ενάργεια, θεατρικότητα και σεβασμό το ύφος του. Διαβάστηκαν επίσης αποσπάσματα από το αυτοβιογραφικό αφήγημα του φιλολόγου Κ. Χρηστίδη, συμφοιτητή και φίλου του Γ. Κοτζιούλα, στο σημείο ακριβώς που συνήθιζαν να συζητάνε, στη σκιά μιας αιωνόβιας κρανιάς, της βασιλοκρανιάς, όπως την αποκαλούσαν οι κάτοικοι της περιοχής. Τα αποσπάσματα που διαβάστηκαν αναφέρονταν στα 1943 (χρόνο παραμονής και εγκατάστασης του Κοτζιούλα στους Σκιαδάδες, όταν είχε ενταχθεί στον ΕΛΑΣ και είχε εγκατασταθεί εκεί το τυπογραφείο της αντιστασιακής οργάνωσης του ΕΑΜ, στο σπίτι του Θύμιου Λαμπράκη) και στις συζητήσεις των δύο φίλων, τις οποίες επισκιάζει η βαριά ατμόσφαιρα του πολέμου και το σκληρό πρόσωπο του κατακτητή. Τα κείμενα αυτά αποτελούν σημαντικές μαρτυρίες του κλίματος της εποχής και του ήθους των δύο ομιλητών, καθώς γίνονται φανερά ο ανθρωπισμός και τα φιλειρηνικά αισθήματά τους. Στη διαδρομή, που ακολουθήσαμε, επικεντρώθηκε το ενδιαφέρον όλων σε ένα είδος αιωνόβιας κρανιάς, τη βασιλοκρανιά, η οποία στέκεται αγέρωχη μέχρι σήμερα και στο σημείο αυτό συνήθιζαν να κάθονται και να συζητούν οι δύο φίλοι (Κ. Χρηστίδης και Γ. Κοτζιούλας). Διαβάστηκε επίσης το ποίημα «η Βασιλοκρανιά», το οποίο αυθόρμητα και με ευκολία συνέθεσε ο ποιητής κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου και της συζήτησης των δύο φίλων. Ο κ. Χρ. Χρηστίδης διάβασε ένα κείμενο του Ηπειρώτη Απόστολου Σκαλτσογιάννη, καθηγητή του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, σχετικά με τη βασικρανιά και τους πειραματισμούς των επιστημόνων με την κλωνοποίησή της, καλύπτοντας έτσι το τελευταίο μέρος του βιβλίου του Γ. Κοτζιούλα με τίτλο «Σημειώσεις ενός φυσιολάτρη». Ο περίπατος κατέληξε στην πλατεία των Σκιαδάδων, όπου ακολούθησε ομιλία – αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Γ. Κοτζιούλα από τη φιλόλογο, συγχωριανή του ποιητή και συγγραφέα και Οργανωτική Γραμματέα της ΙΛΕΤ, κ. Χρ. Αναγνώστου.
Συνδιοργανωτές και συμμετέχοντες αποχώρησαν πλουσιότεροι συναισθηματικά και πνευματικά, καθώς επιτεύχθηκε βιωματική προσέγγιση και γνωριμία με τη ζωή και το έργο του Κοτζιούλα, σε ατμόσφαιρα συγκίνησης, μέθεξης και αμοιβαιότητας συναισθημάτων χτίστηκαν νέες φιλίες προσώπων, αντίστοιχες της φιλίας του ανθρώπου και λογοτέχνη με τους κατοίκους των Σκιαδάδων, ζωντάνεψαν μνήμες του παρελθόντος στέλνοντας μηνύματα στο παρόν και τιμήθηκε με έναν διαφορετικό τρόπο ο άνθρωπος και συγγραφέας Γ. Κοτζιούλας καθώς και όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται στο έργο του.
Χρυσούλα Αναγνώστου